چرا امر به معروف و نهی از منکر؟

امام رضا -علیه السلام- از پیغمبر اکرم-صلی الله علیه و آله- نقل می‏کند: « اذا تواکلت الناس الامر بالمعروف و النهی عن المنکر» ، هر گاه مردم ، امر به معروف و نهی از منکر را به عهده همدیگر بگذارند (یعنی هر کس سکوت کند به انتظار اینکه دیگری امر به معروف و نهی از منکر کند و در نتیجه هیچکس قیام نکند) « فلیاذنوا بوقاع من الله » پس برای عذاب الهی منتظر و آماده باشند(شهید مطهری، حماسه حسینی)


این دو باید وجود داشته باشند وگرنه بدان شما بر شما مسلط می‏شوند. بعد خوبان شما می‏خوانند و به آنها جوابی داده نمی‏شود. (شهید مطهری، حماسه حسینی)


در اسلام مسئله‏ ای وجود دارد که در ملتهای دیگر امروز دنیا به‏ صورت یک قانون دینی وجود ندارد( البته نمی‏گویم پیغمبران سلف‏ نداشته ‏اند) و آن اینست که اسلام نه تنها فرد را برای خود و در مقابل‏ خداوند از نظر شخص خود مسئول و متعهد می‏داند، بلکه فرد را از نظر اجتماع هم مسئول و متعهد می‏داند. تحقق و واقعیت اینست که هرگز خداوند اوضاع و احوال را به سود مردم عوض‏ نمی‏کند « حتی یغیروا ما بانفسهم »، مگر وقتی که خود آن مردم آنچه مربوط به خودشان است ، آنچه که در خودشان هست : اخلاق ، روحیه ، ملکات ، جهت‏ ، نیات و بالاخره خودشان را عوض کنند . آیا شما می توانید صریحتر از این‏، مسئولیت پیدا کنید ؟ آنهم مسئولیت در برابر یک اجتماع(شهید مطهری، حماسه حسینی)


اگر ملت دیگری بیاید و بخواهد به قهر و جبر ، اوضاع و احوال‏ مردمی را عوض کند ، مادامی که خود آن مردم تصمیم نگرفته‏اند ، مادامی که‏ خود آن مردم ابتکار به خرج نداده‏اند ، مادامی که خود آن مردم استقلال فکری‏ پیدا نکرده‏اند ، وضع آنها به سامان نمی‏رسد. (شهید مطهری، حماسه حسینی)


امر به معروف و نهی از منکر یگانه اصلی است که ضامن بقاء اسلام است. همان طور که یک کارخانه‏ بدون بازرسی و رسیدگی دائمی مهندسین متخصص ، قابل بقا نیست. (شهید مطهری، حماسه حسینی)


« و المؤمنون و المؤمنات بعضهم اولیاء بعض یامرون بالمعروف و ینهون عن‏ المنکر و یقیمون الصلاه و یؤتون الزکاه و یطیعون الله و رسوله اولئک‏ سیرحمهم الله ان الله عزیز حکیم » . لازمه ایمان حقیقی و واقعی - نه ایمان تقلیدی و تلقینی - رابطه وداد و علاقه به سرنوشت یکدیگر است . و لازمه این محبت و علاقه ، امر به معروف و نهی از منکر است . لازمه امر به‏ معروف و نهی از منکر ، قیام بندگان است به وظیفه عبادت و خضوع نسبت‏ به پروردگار یعنی نماز ، و قیام به وظیفه کمک و دستگیری از فقرا یعنی‏ زکات ، و بالاخره لازمه امر به معروف و نهی از منکر اطاعت خدا و رسول و زنده شدن همه دستورهای دینی است . لازمه همه اینها این است که رحمتهای‏ بی‏پایان خداوند قادر غالب که کارهای خود را بر سنت حکیمانه اجرا می‏کند شامل حال می‏گردد . (شهید مطهری، ده گفتار)


امام باقر ( ع ): « بها تقام الفرائض ، و تأمن المذاهب و تحل المکاسب ، و ترد المظالم ، و تعمر الارض ، و ینتصف من الاعداء ، و یستقیم الامر » . یعنی به وسیله این اصل ، سایر دستورها زنده می‏شود ، راهها امن می‏گردد ، کسبها حلال می‏شود ، مظالم به صاحبان اصلی برگردانده می‏شود ، زمین آباد می‏گردد ، از دشمنان انتقام گرفته می‏شود ، کارها رو به راه می‏شود . (شهید مطهری، حماسه حسینی)